Kedilerin Baş ve Yüz Bölgesinde Şişlik ve Kitle
Kedilerde şişlikler baş ve yüz bölgesinin herhangi bir bölümünde oluşabilir ve bunun çok sayıda olası nedeni olabilir. Oluşan şişliklerin, veterineriniz tarafından incelenmesi gerekir. Enfeksiyon, yaralanma, travma gibi durumlar kedinizin yüz ve baş bölgesinde şişliklere yol açabilen başlıca faktörlerdir.
Kedilerde baş ve yüz bölgesinde şişlik oluşturabilecek başlıca faktörleri aşağıda sıralayacağız. Tabi ki bunların yanında buna neden olabilecek oldukça fazla faktör olduğunu söylemekte fayda vardır. Tam olarak nedenin tespit edilmesi ve gerekli tedavilerin yapılması için veteriner hekim kontrolü gerekmektedir.
Şişlik meydana getiren en yaygın nedenler şunlardır!
- Diş apseleri
- Yüz apseleri
- Kanser ve tümörler
- Alerjik reaksiyon (böcek ya da sinek ısırıkları, gıda alerjisi, temas alerjisi)
- Kulak hematomu (kulak kepçesinde deri altı kan birikmesi)
- Yılan ısırığı
- Kemirgen ülseri
- Kriptokokkozis
- Parasetamol zehirlenmesi
- Konjonktivit
Diş Apsesi
Diş apseleri, şişliğe neden olan, diş altında oluşan iltihap dolu keselerdir. Açık ya da kapalı olabilir. Travma, diş kırılması ve FORL lezyonları diş apselerinin en yaygın nedenleri arasında yer almaktadır. Diş apsesine ağrı ve ateş eşlik edecektir. Kedinizin ağzında acı mevcutsa, kedinizde iştahsızlık görülebilir. Ağız içinde ya da dışında sert, yuvarlak ve sıcak yumrular fark edilebilir. Apse açıldığında kötü kokulu bir sıvı akacaktır. Diş apselerinin tedavisi zarar gören dişin çekilmesini içermektedir. Apse yarılır ve temizlenir. Enfeksiyonu tedavi etmek için, evde kedinize antibiyotik vermeniz gerekir.
Yüz Apsesi
Diş apseleri gibi, yüz apseleri de cilt üzerinde oluşan içi iltihap dolu keselerdir. Çoğu apseler bir savaşma sonucu oluşur ve ısırık yarası apseleri olarak bilinir. Bir kedi ısırıldığında, enfeksiyona neden olan bakteri cilt altına enjekte edilmiş olur. Vücut bununla savaşırken, etkilenen alanı duvar örerek ayırır. Tedavi şekli aynıdır, apse yarılır, içi temizlenir ve bakterileri öldürmek için antibiyotik tedavisi uygulanır.
Kanser ve Tümörler
Yüz bölgesini etkileyen, şişlik ve yumrulara neden olan çok sayıda kanser türü vardır. Tümörler göz, ağız, cilt, bağ dokuları, lenf nodları ve kemikler dahil olmak üzere yüzün herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Semptomları kanserin bulunduğu bölgeye ve türüne göre farklılık gösterebilir ancak şişlikler (genellikle unilateral), iştah kaybı, saç kaybı, açık yaralar, ülserasyon, etkilenen bölgede kanama (veterinere burun kanaması yüzünden getirilen bir kedide kemik kanseri saptanmıştır) görülebilir. Tedavi, kanserin türüne ve konumuna göre değişmektedir ve tedavi tümörün ameliyatla çıkarılmasını, kemoterapi ve radyasyonu kapsamaktadır.
Alerjik Reaksiyon
Gıda, temas ve inhalant alerjilerinin ve böcek sokmaları ve ısırıklarının yüz bölgesinde şişliklere neden olduğu bilinmektedir. Şişliklere kaşıntı da eşlik edebilir. Alerjik reaksiyonların nedeninin belirlenmesi gerekir. Böcek ısırıkları ve sokmaları genellikle soğuk kompres ile tedavi edilebilir. Eğer neden bilinirse, alerjiye neden olan faktörü kedinizden uzaklaştırmanız tavsiye edilir. Gıda alerjileri, kedinizin beslenme düzeninin değiştirilmesiyle tedavi edilir.
Kulak Hematomu
Kulak hematomu, kulak içinde pıhtılaşmış kanın lokal olarak toplanmasıdır. Genellikle etkilenen alanda meydana gelen travma sonucu oluşur. Temas halinde sıcak olduğu hissedilen ve acıyan küçük ya da büyük baloncuk şeklinde şişlikler semptomlar arasında yer almaktadır. Tedavi şekli hematomun boyutuna bağlıdır. Küçük boyuttaki hematomlarda, şırıngayla sıvı çekilir. Daha büyük hematomlarda cerrahi müdahale gerekir, etkilenen bölge açılır ve sıvının akması sağlanır. Altta yatan nedenin tedavi edilmesi de gereklidir.
Yılan Isırığı
Yılan ısırıkları, etkilenen bölgede şişliklere neden olabilir. Yılanlar zehirli ya da zehirsiz olabilir. Zehirli olan yılanların son derece tehlikeli olduğu aşikardır. Ancak zehirsiz olanlar bile etkilenen bölgede acıya, enflamasyona ve şişliğe yol açabilir. Yılan ısırığının tedavisinde kanamanın durdurulması için, ilgili bölgeye baskı uygulanır. Antivenom tedavisi, yaranın temizlenmesi, destekleyici tedavi ve antibiyotik tedavisi de yılan ısırığı tedavisinde uygulanır. Kedinizi hangi tür yılan ısırırsa ısırsın derhal veterinere gitmeniz gerekir.
Kemirgen Ülseri
Kemirgen ülseri iltihaplı bir lezyondur. Genellikle üst dudak bölgesini etkiler. Böcek ısırıklarına ya da gıdaya karşı gösterilen alerjik reaksiyon sonucu oluştuğuna inanılır. Kabarık, kalınlaşmış kırmızı/kahverengi ülser kolaylıkla tanımlanabilir. Enflamasyonu azaltmak için parazit ve steroitler için kediye tedavi uygulanır ve altta yatan neden yok edilir.
Kriptokokkozis
Fungal bir enfeksiyondur ve kedilerde üst solunum bölgesini etkiler. Bağışıklık yetersizliği olan kediler özellikle risk altındadır. Özellikle burun çevresinde sert, nodüler şişlikler, aksırma, burun akıntısı, baş bölgesinde cilt lezyonları ve halsizlik semptomlar arasında yer almaktadır. Kriptokokkozis tedavisinde antibiyotik kullanılır ve bazı durumlarda lezyonların çıkarılması için cerrahi müdahale gerekir.
Parasetamol Zehirlenmesi
Kedilere parasetamol verilmemelidir. Kediler hapları parçalamak için gerekli olan enzimlere sahip değildir. Parasetamol zehirlenmesi belirtileri arasında; kusma, salya salgılama, nefes almada güçlük, diş etlerinde kahverengileşme ve tabii ki yüz (ve patilerde) şişlikler yer almaktadır. Karaciğer hasarı ve kırmızı hücrelerde oluşan hasarlar parasetamolün temel toksik etkileridir. Kediniz parasetamol aldıysa, tedavi hemen uygulanmalıdır. Hapı nötralize etmek için, kusturma işlemi ve N-asetilsistein uygulaması gerçekleştirilir. Semptomlar ortaya çıktığında, prognoz zayıflar.
Konjonktivit
Konjonktivit, konjonktivanın yol açtığı şişliktir. Göz küresinin ön yüzünü kaplayan pembe bir zardır. Enfeksiyon, alerji, yabancı cisimler ve yaralanma başta olmak üzere çok sayıda nedeni mevcuttur. Semptomları; şişlik, göz çevresinde şişkin görüntü, göz kırpma, göz kısma, göz akıntısı, sulanma, gözü kaşıma olarak belirtilebilir. Tedavi altta yatan nedene bağlıdır ve antibiyotik, antiviral ilaçlar, yabancı cismin çıkarılmasını kapsayabilir.