Kaplumbağalar Uyur Mu?

Evcil olarak kaplumbağa bakanların sık sorduğu sorulardan birisi “Kaplumbağalar Uyur Mu?” sorusu… Kısaca cevaplarsak evet, kaplumbağalar uyur. Aslına bakarsanız diğer tüm hayvanlar gibi kaplumbağalar da dinlenme ve uyku dönemlerine ihtiyaç duyarlar. Kaplumbağaların uyku düzeni, yaşam tarzlarına, türlerine ve bulundukları çevreye göre değişiklik gösterir. Karada yaşayan kaplumbağalar ile su kaplumbağalarının uyku alışkanlıkları birbirinden biraz farklıdır.

Kaplumbağalarda Uyku

Kaplumbağalar da tıpkı diğer canlılar gibi vücutlarını dinlendirmek ve enerji toplamak için belirli dönemlerde ve aralıklar ile uyurlar. Bununla birlikte, kaplumbağalarda uyku mekanizmaları memeli ve kuşlara kıyasla farklılık gösterir. Kaplumbağalar, uyku sırasında beyin aktivitelerinde bir düşüş yaşar ve hareketsiz hale gelirler, ancak onların uyku evreleri insanlara göre daha basittir.

Karada yaşayan kaplumbağalar genellikle gündüz aktif olan hayvanlardır ve geceleri uyurlar. Onlar genellikle güneş battıktan sonra güvenli bir yerde uyumayı tercih ederler. Toprak altına kazdıkları küçük oyuklar veya saklanabilecekleri taş dipleri gibi yerler bu hayvanlar için ideal uyuma alanları olabilir. Kara kaplumbağaları, özellikle kış aylarında daha uzun süreli uyku dönemine girebilirler. Bu, hibernasyon adı verilen bir çeşit kış uykusudur. Kış uykusu sırasında metabolizmaları çok yavaşlar ve enerjilerini minimum düzeyde harcarlar.

Hibernasyon, soğuk iklimlerde yaşayan bazı kaplumbağa türlerinin hayatta kalmasını sağlayan önemli bir adaptasyon mekanizmasıdır. Kaplumbağalar bu dönemde vücut ısısını düşürür ve neredeyse hiç hareket etmez. Metabolizmaları yavaşlar ve çok az miktarda enerji harcarlar. Hibernasyon sırasında kalp atışları da oldukça yavaşlar ve vücutları neredeyse donmuş gibi hareketsiz kalır. Bu süreç, kaplumbağaların soğuk kış aylarında yiyecek bulamama durumunda hayatta kalmalarını sağlar.

Su Kaplumbağalarında Uyku

Su kaplumbağaları, özellikle tatlı su kaplumbağaları, uyumak için suyun altında zaman geçirirler. Ancak bu tür kaplumbağalar da diğer hayvanlar gibi tamamen uykuya dalmazlar. Suyun altında uyumalarına rağmen, aralıklı olarak yüzeye çıkıp nefes alırlar. Bu, su kaplumbağalarının özel uyuma alışkanlıklarından biridir. Onlar uyurken suyun dibine geçerler ve sakin bir şekilde dururlar. Bazı türler ise suyun yüzeyine yakın bölgelerde dinlenmeyi tercih ederler.

Su kaplumbağaları tam bir uykuya dalmazlar, daha çok yarı uyanık bir durumda dinlenirler. Suyun altında uyurlarken bile refleks olarak nefes almak için yüzeye çıkabilirler. Ayrıca su kaplumbağalarının çoğu, suyun altındaki bitki örtüsüne tutunarak veya taşların arasında saklanarak uyumayı tercih eder. Bazı su kaplumbağaları aktif bir şekilde dinlenirler. Yani uyanık gibi görünseler de aslında vücutları uykuya benzer bir duruma geçer. Bu sırada kaplumbağanın hareketleri minimal düzeye iner ve sadece temel fizyolojik fonksiyonlarını yerine getirirler.

Aslında evlerde bakılan evcil su kaplumbağaları genellikle iskele veya karasal hazırlanmış alanlarda uyumayı tercih eder.

Deniz kaplumbağaları da diğer su kaplumbağaları gibi suyun altında uyurlar. Fakat deniz kaplumbağalarının yaşam alanı okyanus gibi büyük su kütleleri olduğu için uyuma davranışları farklılık gösterebilir. Özellikle genç deniz kaplumbağaları uyurken kayalık alanların veya mercan resiflerinin arasında dinlenirler. Yetişkin deniz kaplumbağaları ise açık denizde uyuyabilir ve zaman zaman yüzeye çıkarak nefes alırlar.

Kaplumbağaların Uyku Süresi

Kaplumbağaların uyku süresi ve uyuma alışkanlıkları türlerine ve yaşadıkları çevreye bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kara kaplumbağaları genellikle gece uyurken, su kaplumbağaları gün içinde farklı zaman dilimlerinde dinlenebilirler. Genelde kaplumbağalar gün içinde 4-7 saat kadar uyuyabilirler, ancak bu süre ortam sıcaklığı, kaplumbağanın yaşı ve sağlık durumu gibi etkenlere bağlı olarak değişebilir.

Kaplumbağaların metabolizmaları, memelilere göre daha yavaştır. Bu durum, onların daha az enerji harcamalarını sağlar. Dolayısıyla kaplumbağalar gün içinde diğer hayvanlara göre daha az uyuma ihtiyacı duyabilirler. Ancak kış uykusuna yatan kaplumbağalar, çok uzun süre hareketsiz kalarak metabolizmalarını en düşük seviyeye indirirler.

Kaplumbağaların uyuma pozisyonları da çevrelerine göre değişir. Kara kaplumbağaları genellikle ayaklarını kabuklarının altına çekip güvenli bir şekilde uyurlar. Bu pozisyon, yırtıcılardan korunmalarına yardımcı olur. Su kaplumbağaları ise suyun içinde ya da suyun yüzeyine yakın bölgelerde kollarını ve bacaklarını serbest bırakıp dinlenirler.

Yavru kaplumbağalar, yetişkin kaplumbağalara kıyasla daha fazla uyuma ihtiyacı duyarlar. Onlar genellikle daha hızlı büyüdükleri için daha fazla dinlenirler ve büyüme hormonu uyku sırasında salgılandığından gelişimleri için uyku çok önemlidir.

Kısacası kaplumbağalar uyuma konusunda oldukça çeşitli alışkanlıklara sahip olan canlılardır. Türlerine, yaşlarına ve çevrelerine bağlı olarak uyku süreleri ve uyuma biçimleri değişiklik gösterir. Karada yaşayan kaplumbağalar gece boyunca dinlenirken, su kaplumbağaları suyun içinde yarı uyanık bir şekilde uyurlar. Kış uykusu ise özellikle doğal ortamlarında yaşayan kaplumbağaların yaşamını sürdürebilmesi için hayati öneme sahiptir. Kaplumbağalar bu süre zarfında metabolizmalarını yavaşlatarak enerji tasarrufu sağlar ve zorlu kış koşullarında hayatta kalırlar.

Kaynak: https://www.vetmedya.com/