Köpeklerde Ağız Kokusu Neden Olur? Nasıl Geçer?
Kötü ve rahatsız edici ağız kokusu köpeklerde sık karşılaştığımız durumlardan birisidir. Ağız kokusu veya daha doğru ifade ile ağızdan gelen kokunun kaynağı ağız olabileceği gibi başta sindirim ve solunum sisteminin üst kısımları olmak üzere farklı doku ve organlarda olabilmektedir. Ağız kokusu köpeğin sahibine ve çevredeki kişilere rahatsızlık vereceği gibi, aslında köpek içinde rahatsız edici bir durumdur. Özellikle altında yatan neden ciddi bir sağlık sorunu olabilmektedir.
Detaylara aşağıda bakacağız ama ağız kokusundan bakterilerden kaynaklanan bir hastalık olan periodontal hastalık gibi bir dizi neden sorumlu olabilir . Bu bakteriler ayrıca plak ve diş taşları ile de ilişkilidir. Küçük köpek ırkları ve brakisefalik ırklar (kısa burunlu, düz yüzlü özellikleri ile karakterize; örneğin pug, boston terrier, pekingese, bulldog), dişleri birbirine yakın olduğu için periodontal hastalık ve diğer ağız hastalıklarına en yatkın olan ırklardır.
Köpeklerde Ağız Kokusu Nedenleri
Köpeklerde ağız kokusuna neden olan başlıca faktörün periodontal hastalık olduğunu söylemiştik. Bununla beraber çeşitli sorunlar ve hastalıklarda köpeklerde ağız kokusuna neden olabilmektedir. Bu ağız kokusu genellikle kötü bir kukudur ve ciddi rahatsızlık verir. Şiddeti ise altında yatan nedene ve ilerleme durumuna göre değişmektedir.
- Başta periodontal hastalık olmak üzere birçok ağız, diş ve diş eti hastalığı ağız kokusuna neden olabilmektedir. Ağız ile ilişkili hastalıklarda genellikle bakteriler rol oynamaktadır. Hastalığın direkt olarak nedeni bakteriler olmasa bile, çok kısa sürede bu bakteriler o hastalık veya sorunun vereceği etki ile bölgede çoğalmaktadır. Diş eti sorunları, diş çürükleri, dişlerde iltihaplanma, diş taşı oluşumu, tartar oluşumu gibi birçok duruma neden olmaktadır. Tüm bunlar ağız kokusunun başlıca nedeni olarak sayılabilir.
- Burun veya geniz yollarında iltihaplanma yani rinit gibi solunum problemleri, sinüslerin iltihabı (sinüzit), soluk borusu ve bazı akciğer problemleri ağızda kokuya neden olabilmektedir.
- Yine sindirim sisteminin üst kısımlarına ait sorunlar ağızda kokuya neden olabilmektedir. Özellikle yemek borusunda genişleme, reflü, mide iltihaplanması gibi durumlarda ağız kokusu da görülebilmektedir.
- Diabetes mellitus yani şeker hastalığı başta olmak üzere bazı metabolik hastalıklarda ağızda kokuya neden olabilmektedir. Eğer kronik bir ağız kokusu varsa diabetes mellitus sorununu da göz önünde bulundurmak gerekir.
- Bazı beslenme sorunları, kalitesiz mamalar ve düzensiz beslenmede ağız kokusuna neden olabilecek faktörler arasında yer almaktadır.
- Köpeklerde görülen davranış problemlerinden birisi koprofajidir. Koprofaji, kısaca dışkı yeme sorunudur. Köpeğin kendi dışkısını veya başka canlıların dışkısını yemesidir. Bir davranış problemi olan koprofajide ağız kokusu görülebilmektedir.
- Solunum sistemi veya sindirim sisteminin üst kısımlarındaki tümörler, çeşitli lezyonlar ve yabancı cisimlerde ağızda kötü koku oluşmasına neden olabilmektedir.
Köpeklerde Ağız Kokusunun Belirtileri ve Tipleri
İlk başlarda genellikle ağız kokusu dışında herhangi bir belirti görülmez. Fakat nedene ve nedenin şiddetine göre ilerleyen dönemlerde başka belirtilerde görülebilir. Ağız kokusu ile beraber en sık görülen belirtiler; yemek yemede zorlanma, iştahsızlık, burun akıntısı, solunum güçlüğü, diş çürükleri, diş eti çekilmesi, aşırı salya akması gibi belirtilerdir.
Tabi ki ağız kokusuna neden olabilen yukarıda saydığımız veya sayamadığımız oldukça fazla neden vardır. Ağız kokusu bazen birincil belirtiyken, bazen ikincil belirti olabilmektedir. Tüm belirtiler ve ağız kokusu ile beraber ortaya çıkacak diğer semptomlar tamamen altında yatan neden ile alakalıdır.
Köpeklerde Ağız Kokusu Teşhis ve Tedavi
Eğer böyle bir sorun ile karşı karşıya kalırsanız en kısa sürede veteriner hekime başvurmak gerekir. Veteriner hekim konu ile ilgili detayları sizden aldıktan sonra fiziksel bir muayene yapacaktır. Özellikle ağız muayenesi bu anlamda önemlidir. Diş, diş eti ve ağız ile ilgili problemlerin tespiti bu şekilde kolay olmaktadır. Bazense bu durumda röntgen gibi yardımcı tanı yöntemleri kullanılabilmektedir. Yine şeker hastalığı gibi metabolik sorunları belirlemek için kan testleri gerekebilir. Genel olarak bir değerlendirme yaptığımızda ana nedeni bulmak çoğunlukla kolay olmaktadır.
Nedene göre farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Özellikle ağız ve diş sağlığı ile alakalı durumlarda ağız ve dişlerin bakımı ve kullanılacak bazı antiseptikler ile sorunu çözmek mümkündür. Enfeksiyondan kaynaklı nedenlerde antibiyotik kullanımı gerekebilir. Bazı durumlarda ise cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelmektedir.
Öneriler
- Köpeklerde ağız kokusu genellikle ağız ve diş sağlığı ile ilgilidir. Bu nedenle düzenli olarak ağız ve diş bakımının yapılması çok önemlidir. Köpeklerin düşlerini düzenli olarak fırçalamanız ve düzenli aralıklar ile veteriner hekime muayene ettirmeniz faydalı olacaktır.
- Eğer ağız kokusu sorunu varsa vakit kaybetmeden veteriner hekime muayene ettirmek faydalı olacaktır. Erken dönemde yapılan tespitler ile tedavi çok daha kısa sürmekte ve daha başarılı olmaktadır.