Kuşlarda Gaga Büyümesi ve Gaga Törpülenmesi
El ve ayak tırnaklarımız gibi kuş gagaları da ömür boyu büyüyen büyük çoğunluğu canlı dokulardan oluşmuştur. Gaganın üst ve alt kısımları ince deri, kemik ve keratin proteinlerinden oluşur. Bunların yanı sıra gaganın canlı kısmı bolca kan damarı ve sinir içerir, bu nedenle oldukça hassas kısımlardır. Gagalar denge kurmak, tutunmak, yemek yemek gibi faaliyetlerde kullanılır. Gaga büyüdükçe en uçtaki sert protein zamanla yıpranır ve yeni proteinler eklendikçe aşağı doğru kıvrılarak rahatsızlık vermeye başlar. Özellikle papağan, muhabbet kuşu, sultan papağanı gibi kuşlarda bu durumlar daha sık karşılaşılır.
Gagaların Aşırı Büyümesinin Sonuçları
Doğadaki vahşi kuşlar yuva kurarken ve yiyecek ararken gagalarını çokça yıpratır. Ama evcil kuşların bu imkânı olmadığı için aşırı büyür. Gaganın aşırı büyümesi, gaga dokusunda viral enfeksiyonlara, metabolik rahatsızlıklara ve çeşitli hastalıkların yanında yetersiz beslenmeye de sebep olabilmektedir. Bazen aşırı uzama birkaç haftada olurken bazen daha da uzun sürebilir.
Büyümüş Gaga Nasıl Kesilir?
Kuş sahibi eğer gaganın aşırı büyüdüğünü fark ederse, aşırı büyümeye neden olabilecek hastalıkların tespiti ve sağlıklı bir kesim için hemen veteriner hekime başvurmalarıdır. Başta da bahsettiğimiz gibi içinde çokça kan damarı ve sinir barındıran gaga oldukça hassastır. Yanlış bir hamlede canlı doku hasar görebilir ve kanamaya yol açılabilir. Evde kendi imkanlarınızla asla gaga kesmeye çalışmamalısınız. Veteriner hekimler birçok yolla gagayı kesmektedirler, en güvenli ve yaygın yöntem motorlu dremel matkabıdır. Bir kişi kuşu havluyla sakin bir şekilde tutarken veteriner hekimin kuşa zarar vermeden çok nazik bir şekilde ve çok fazla derin kesmeden aşındırarak kesilmesi işlemidir.
Muhabbet kuşu gibi küçük kuşlar için zımpara tahtası gagalarını törpülemeye yardımcı olacaktır. Yanlış ürünlerle gaga düzeltmeye çalışmak oldukça sakıncalıdır. İlerleyen dönemlerde gaga tabanının sarılmasına ve gaganın çatlamasına yol açabilmektedir
Gagaların Aşırı Uzamasını Önlemek İçin Yapılabilecekler
Kuşların kendi kendilerine törpü işlemlerini sağlamak gerek, bunun için çeşitli törpü aletlerini yanlarında bulundurmaya dikkat etmeliyiz. Ayrıca aşınıma yardım amaçlı fındık gibi sert yiyecekler verilebilir. Unutmayın aşırı derecede ve hızlı büyümesi altta yatan bir hastalığa işaret olabilir. Bu tip durumlarda veteriner hekime danışmanız sağlıklı bir karar olacaktır.